رم
اشاره به سرزمین‌هایی در اروپا و آسیای صغیر دارد که مدتی در دست
امپراتوری روم و امپراتوری رم شرقی بود. معمولاً در منابع عربی و اسلامی
قدیم منظور از رم سرزمین‌های آسیای صغیر است. یکی از نام‌های عربی دریای
مدیترانه نیز که در جنوب آسیای صغیر قرار دارد، «بحرالروم» به معنی «دریای
رم» است. اتروسک: خاستگاه این سرزمین توسکان بین فلورانس و رم در ایتالیای
امروزی بود. از ساختمان معابد اتروسک تنها شالوده‌های سنگی بر جای مانده،
زیرا خود بنا از چوب ساخته می‌شده. اتروسک‌ها به دلایل مذهبی کاربرد سنگ را
در معماری معابد خود جایز نمی‌شمردند. طراحی شهری بر اساس شبکهٔ شطرنجی
استوار بود. (بر اساس عقاید دینی ایشان که آسمان را بر مبنای چهار جهت اصلی
به چهار ناحیه تقسیم می‌نمودند) اردوگاههای نظامی محصور به نام کسترا با
پلان چهارگوش نیز از شبکهٔ شطرنجی برخوردار بوده اغلب تبدیل به شهرها
می‌شدند. اثرشاخص بر جای مانده اتروسک‌ها دروازهٔ آگوست در پروجا می‌باشد
که الگوی معماری رومی قرار گرفت.
ویتروویوس معمارو شهرساز رومی (سده یکم پ. م) و نویسنده رساله “ده کتاب در
باب معماری گاست” که در ارتش روم به فرماندهی ژولیوس سزار خدمت می‌کرد.
از دیدگاه او نخستین خانه‌ها نمونه برداری از شکلهای طبیعی (پناهگاه، لانهٔ
پرندگان و غارها) بوده‌اند. به نظر او معماری نخستین “هنر و علمی” است که
ایجاد شده در نتیجه هنر برتر است. به اعتقاد او معمار باید نظریه‌پرداز،
نویسنده و دارای دانش گسترده باشد. آشنایی از هندسه، پرسپکتیو، قوانین نور،
ریاضیات، نجوم، فلسفه، شناخت موسیقی، دانش پزشکی (برای اقلیم و سلامت در
ساختمان) و … برای معمار لازم است. از دیدگاه او معماری باید به سه اصل
وفادار بماند: ایستایی (ساختمان و مصالح)، کارایی، زیبایی تاریخ روم با
تاریخ شهر رم پیوند دارد و به روایت افسانه گونه شهر رم در سال ۷۵۳ پ. م به
دستور رمولوس ساخته شد.
