معماری
اسلامی چیست ؟ وریشه های آن از کجا شکل گرفت؟این سوالی است که در طول
سالیان منتقدان و محققان زیادی را به خود مشغول کرده است.سوالی که در این
جستار سعی برآن شده است با حفظ بی طرفی با نگاه به نمونه های موردی و
چگونگی شکل گیری این بناها ی معماری در پی این پاسخ به ان باشد.
مصالح مادی،ضرورت های مرتبط با حیاط انسانی ، و تدبیرهای هنری فنی سه
موئلفه مهمی است که در کیفیت ایجاد،آرایش و تشکل انداموار معماری سهم تعیین
کننده ای دارد ، و فضا حجم و ایستایی از عناصر بنیادین آن به شمار می رود
نکته در خور اهمیت اینکه معمار مسلمان ، درک ژرفی از سرشت مصالحی که با آن
کار می کرد داشت.او باسنگ چون سنگ و باآجر چون آجر رفتار می کرد.او نه با
به کار بستن فنونی که سنگ را سبک و در حال پرواز به سمت بالا نشان
دهد،بلکه با استفاده از نقوش هندسی و اسلیمی،ننقوشی که سبب می شود تا
اجسام مادی،ضمن حفظ سرشت خود ، در برابر نمونه های مثالی شان جلا نیز
یابند ،و به ماده شرافت ببخشند.