در
میان موضوعات مربوط به تزئینات معماری که میتواند مورد بحث قرار گیرد بی
تردید کاشی یمی از مهمترین مباحث است و علی رغم آن که کاشیکاری و کاشی سازی
دو علم جداگانه است اما نمی تواند بی ارتباط با هم مطرح شود.بر اساس آثار
باقی مانده تاریخی،هر دو پابه پای هم رشد کرده اند اما در مرحله ای از زمان
کاشی سازی گوی سبقت را ربوده و در مرحله بعد کاشیکاری. آنچه مسلم است
کاشیکاری بیش تر بر فنون معماری و کاشی سازی بر فنون و علوم کیمیاگری متکی
بوده است. زیرا کاشی تن پوش معماری است بنابراین باید مناسب پیکره باشد.
تنوع کاشیکاری بنا های ایران تنها به نقوش محدود نمی شود.بلکه با ایجاد
عملکرد های گوناگون نیز تنوع ایجاد شد.برای مثال کاشی با گچ و یا آجر تلفیق
شد و یا به صورت کتیبه های خطی یا تصویری با اجراهای گوناگون نمایان
شد.کاشی ته رنگ-کاشی هفت رنگ-کاشی معرق-کاشی معقلی-کاشی زرین فام-کاشی
قالبیو... تنوع زیادی به نمود کاشی در سطوح بناها داده است. اولین ظروف
زرین فام را می توان در قرن چهاردهم هجری قمری مشاهده کرد،ولی آنچه روی بنا
باقی مانده متعلق به قرن هفتم است که کیفیت برتر و رواج آن را در همین قرن
می توان مشاهده کرد.
