بخشی از مطلب
بنای بهارستان که در سفرنامه های جهانگردان غربی به عمارت سپهسالار معروف
است، در سال 1253 خورشیدی با طرح اولیه مهندس میرزامهدی خانشقاقی احداث شد.
بنای کاخ بهارستان، به سال 1257 خورشیدی با همکاری استاد معمار، حسن قمی،
به پایان رسید. سردر عمارت نیز حدود سال 1260 ساخته شد. در شیشه ای کوچک
زیر سردر، نوشته شده بود که این سردر برای میرزاحسین خان سپهسالار، ساخته
شد. بعد از مرگ سپهسالار، ساختمان در اختیار ناصرالدین شاه قرار گرفت و از
آن به عنوان یکی از کاخ های تشریفاتی جهت پذیرایی از سفرای خارجی و رجال
سیاسی استفاده شد. در زمان مظفرالدین شاه به عنوان محل جلسات شورای ملی
انتخاب شد و سردر آن با عنوان "دارالشورای ملی ایران" نصب گردید. در طول
سال 1286 خورشیدی، جلسه های مجلس در تالار آئینه جنوبی عمارت تشکیل می شد و
وکلا در پای دیوارهای تالار در صف های طولانی و عرضی دو زانو درکنار هم می
نشستند.
در سال 1287 به دستور محمد علی شاه عمارت بهارستان به توپ بسته شد و اشیاء
داخل آن به غارت رفت. پس از فتح تهران توسط مشروطه خواهان، در سال 1288
خورشیدی، ارباب کیخسرو و شیخ حسن خان معمار و برادرش حسین خان، مامور تعمیر
مجلس شدند. البته این بازسازی ها، به تبعیت از معماری روز تهران، عناصری
بسیار از معماری اروپایی را شامل می شد.
در آذر ماه 1310 خورشیدی عمارت دستخوش آتش سوزی شد و آتش به تالار آئینه هم
سرایت کرد. این بازسازی به ارباب کیخسرو واگذار شد. این حریق و تغییرات
جدید باعث شد که بعدها به کلی چهره مجلس را دگرگون کند. و نمای جنوبی بسیار
تغییر کرد. و بعد ها نمای شمالی، سردر قدیمی، و قسمت شرقی بنا هم تغییرات
مهمی کرد.
پس از انقلاب اسلامی این بنا متروک ماند. در حملات موشکی در جنگ، سقف غلام
گردش سرسرای ورودی بهارستان فرو ریخت و در آذر 1373 دوباره آتش سوزی وسیع
دیگری اتفاق افتاد. در آبان ماه 1375 خورشیدی بازسازی عمارت توسط مهندسین
مشاور باوند آغاز شد که با توجه به ویژگی های اصلی بنا، کاربری هایی چون
ایجاد فضاهایی برای نمایشگاه، پذیرایی از مهمانان رسمی رئیس مجلس، برپایی
اجتماعات و ...در برنامه کاری قرار گرفت. طرح مرمت عمارت مجلس در سال 1377
توسط مهندسین باوند به پایان رسید.
معماری عمارت بهارستان نمونه ای خوب و کامل از معماری دورگه قاجاری است.
ساختمانی دو طبقه است با پلانی کشیده. این ساختمان تالاری هم عرض ساختمان و
به درازای پنج برابر طول تالار، در طبقه اول دارد. در ضمن می توان گفت؛
نمای جنوبی تقلیدی از معماری نئوکلاسیک اروپایی، و نمای شمالی وام گرفته از
تزئینات معماری هخامنشی است. بدین ترتیب، عمارت بهارستان به صورت ملغمه ای
از عناصر معماری قاجار، معماری نئوکلاسیک اروپایی و معماری باستان گرایی
رضا شاهی در آمد.
